।। नमस्कार जय महाराष्ट्र ।।
चारधाम यात्रा – Char dham Yatra
आपल्या आयुष्यात एकदाच घडणारी चार धाम तीर्थयात्राही एक लांब, अवघड आणि तितकीच लाभदायी यात्रा आहे… हरिद्वार हे रेल्वे स्थानक येथून सर्वात जवळ असल्याने, लोक यमुनेत्रीपर्यंत यात्रा करतात, जेथे कोणत्याही कार्याची सुरुवात यमुना नदीत डुबकी घेऊन केलीजाते. तेथून भाविक गंगोत्रीला जातात आणि त्यांनतर केदारनाथ आणि शेवटी बद्रीनाथला जातात. या संपूर्ण यात्रेदरम्यान,भाविक विविध पौराणिक मंदिरांमध्ये पूजा करतात आणि मोहक, अविस्मरणीय अशा यात्रा मार्गाचा प्रवास करतानास्वतःला शुद्ध करतात.
धाम १: गंगोत्री – Gangotri Dham
गंगोत्री उत्तरकाशी जिल्ह्यात वसले आहे, Gangotri Dham चा भूभाग ताज्या पाण्याच्या प्रवाहाने आणि सभोवतालच्या हिरवळीने नटलेला आहे… हिंदू मान्यतेप्रमाणे हे गंगा नदीचे उगमस्थान आहे. गंगोत्रीतून पाणी बद्रीनाथ आणि केदारनाथला आणले जाते जे आपल्याचार धाम यात्रेतीलपुढचे थांबे आहेत. येथे तुम्ही गंगोत्री मंदिराला भेट देऊ शकता, गंगनाणी – दुखणे बरे करण्याचा गुणधर्म असलेले गरम पाण्याचे कुंड, येथील पाण्यात बुडालेले असेशिवलिंग आहे जिथे गंगा देवता इतर धार्मिक स्थळांच्याही आधी प्रथमच पृथ्वीवर अवतरली..
गंगोत्रीला भेट देण्याचा उत्तम काळ म्हणजे मे ते जून या उन्हाळ्यात आणि पुन्हा सप्टेंबर ते ऑक्टोबर दरम्यान. या कालावधीतील हवामान सौम्य आणि प्रवासासाठी अनुकूल असते, तर हिवाळ्यातील महिने कठोर असतात आणि बऱ्याचदा जोरदार बर्फवृष्टी होते. गंगोत्री धामचा मार्ग तुम्हाला नयनरम्य लँडस्केपमधून घेऊन जातो, ज्याचा प्रवास सहसा ऋषिकेशपासून सुरू होतो आणि उत्तरकाशीमधून जातो. सर्वात जवळचे विमानतळ डेहराडूनमधील जॉली ग्रँट विमानतळ आहे, तर जवळचे रेल्वे स्टेशन ऋषिकेश आहे. तिथून, पर्वतांमधून एक रस्ता सहल चित्तथरारक दृश्ये आणि गंगोत्री धामच्या अध्यात्मिक आणि नैसर्गिक आश्चर्यांमध्ये स्वतःला विसर्जित करण्याची संधी देते.
👉🏼 उत्तरकाशी असलेल्या गंगोत्री धाम विषयी अधिक माहिती साठी येथे क्लिक करा 👈🏼
धाम २ : यमुनोत्री – Yamunotri Dham
यमुना देवतेला समर्पित असलेले हे एक पवित्र शहर आहे… अशी मान्यता आहे की यमुना नदीचा उगमइथल्या कालिंदी पर्वतामध्ये झाला होता. Yamunotri Dham ला जाण्यासाठी, भाविकांना जानकीचट्टी पासून थोडी चढाई करावी लागते. मात्र, तुम्ही खेचरावर बसून किंवा पालखीत बसून प्रवास करूनहे सर्व टाळू शकता. या दोन्ही मार्गे सुमारे ५०० – १००० रुपये खर्च येतो. येथील मुख्य मंदिराला भेट देण्याबरोबरच, तुम्ही सूर्य कुंड, सप्तऋषी कुंड आणि जानकी चट्टीला भेट देऊ शकता, जे ट्रेकिंगसाठीचे एक मुख्य केंद्र आहे.
हिंदू पौराणिक कथांमध्ये, यमुना ही सूर्यदेव सूर्याची मुलगी आणि मृत्यूची देवता यमाची बहीण मानली जाते. ती शुद्धतेचे प्रतीक म्हणून पूजनीय आहे आणि तिच्या पाण्यात आंघोळ करणाऱ्यांच्या आत्म्याला शुद्ध करते असे मानले जाते. हे मंदिर नैसर्गिक गरम पाण्याच्या झऱ्यांनी वेढलेले आहे आणि यात्रेकरूंनी मंदिराला भेट देण्यापूर्वी या पाण्यात डुबकी मारण्याची प्रथा आहे.
मंदिर आणि त्याच्या सभोवतालचे हिंदूंसाठी मोठे धार्मिक आणि आध्यात्मिक महत्त्व आहे आणि दरवर्षी मोठ्या संख्येने यात्रेकरूंना आकर्षित करतात, विशेषत: वार्षिक चार धाम यात्रेदरम्यान, जे एप्रिल ते नोव्हेंबर दरम्यान होते.
👉🏼 यमुनोत्री धाम विषयी अधिक माहिती साठी येथे क्लिक करा 👈🏼
धाम ३: केदारनाथ धाम – Kedarnath Dham
Kedarnath Dham हे रुद्रप्रयागपासून ८६ कि.मी. अंतरावर गुप्तकाशीमध्ये आहे… येथे जाण्यासाठी नैसर्गिक सुंदरतेने नटलेल्या पर्वतांमधून, गवताळ प्रदेशातून, उष्ण भागातून, अप्रतिम पर्वतशिखरांपासून आणि हिरवळीतून जाणाऱ्या मार्गे तुम्हालायात्रा करून जाता येते. भगवान शंकराच्या बारा ज्योतिर्लिंगापैकी हे एक महत्वाचे तीर्थक्षेत्र आहे. केदारनाथमध्ये तुम्ही भैरव मंदिर आणि महापंथ – एक उच्च सतोपंथ जो स्वर्गात जाण्याचा एक मार्ग आहे असे मानले जाते, अशा या दोन ठिकाणांना भेट देऊ शकता. तेथे केदारनाथ वन्यजीव अभयारण्य देखील आहे, जे दुर्मिळ वनस्पती आणि वन्यजीवांनी समृद्ध आहे…..
केदारनाथ यात्रेसाठी नोंदणी… केदारनाथ यात्रेसाठी पूर्व-नोंदणी करणे आवश्यक आहे. नोंदणी स्वतः नोंदणी केंद्रावर जाऊन किंवा ऑनलाईन केली जाऊ शकते. तुम्हाला एक यात्रा कार्ड दिले जाईल जे संपूर्ण यात्रेदरम्यान जवळ बाळगणे अत्यंत महत्वाचे आहे…..
वैद्यकीय प्रमाणपत्र
जर तुम्हालागुप्तकाशी आणि सोनप्रयागमध्ये असलेल्या वैद्यकीय केंद्रातून वैद्यकीय स्वास्थ्य प्रमाणपत्र मिळाले, तरच तुम्ही ही यात्राकरू शकता… जर वैद्यकीय प्रमाणपत्रात असे काहीनमूद केले असेल की, जेणेकरून तुम्हाला चढाई करण्यास धोका आहे, तरी देखील तुम्ही हेलिकॉप्टरद्वारे केदारनाथला पोहोचू शकता.
केदारनाथ धामचे ऐतिहासिक महत्त्व शतकानुशतके आहे. अनेक महान संत, विद्वान आणि विविध सांस्कृतिक पार्श्वभूमीच्या यात्रेकरूंनी दैवी ज्ञानासाठी भगवान केदारनाथच्या पवित्र क्षेत्राला भेट दिली. महाभारतानुसार, पांडवांनी केदारनाथ धाम मंदिर बांधले जेथे त्यांनी महाभारताच्या युद्धात त्यांच्या नातेवाईक आणि नातेवाईकांना मारल्याच्या पापापासून मुक्त होण्यासाठी भगवान शिवाला प्रसन्न करण्यासाठी कठोर तपश्चर्या केली. 8 व्या शतकात महान संत आदि शंकराचार्य यांनी मंदिराचे पुनरुज्जीवन केले. मंदिराचे आध्यात्मिक महत्त्व आणि त्याच्या जीर्णोद्धाराची गरज त्यांनी ओळखली. त्यामुळे त्यांनी जीर्ण झालेल्या वास्तूचे पुनरुज्जीवन करून पवित्र चार धाम यात्रेचा पाया घातला.
👉🏼 केदारनाथ धाम विषयी अधिक माहिती साठी येथे क्लिक करा 👈🏼
धाम ४ : बद्रीनाथ – Badrinath Dham
हे गढवाल हिमालयाच्या मध्यभागी वसलेले आहे, या पवित्र नगराला भेट देण्यासाठी तुम्हाला विशेष परवानगीची आवश्यकता असते… तुम्ही या मंदिरापर्यंत पोहोचण्यासाठी कार भाड्याने घेऊ शकता, Badrinath Dham मध्ये सर्व कार्सना काही ठराविक वेळेपुरतीच परवानगी आहे (सकाळी ६-७, सकाळी ९-१०, सकाळी ११-१२, दुपारी २-३ आणि दुपारी ४.३०-५.३०) मात्र, जर तुम्हाला रांगेमध्ये उभे राहण्याचा कंटाळा आला असेल, आणि चटकन दर्शन घ्यायचे असेल तर गेट क्र. ३ जवळील तिकीट काउंटरवर पोहोचा आणि वेद पाठ पूजेसाठीची पावती करा. याचा खर्च प्रतिव्यक्ती २५०० रुपये होतो आणि १५ मिनिटांत दर्शन घडते…..
उत्तराखंडच्या चित्तथरारक हिमालयीन पर्वतरांगांमध्ये वसलेले बद्रीनाथ धाम हे भगवान विष्णूचे रूप असलेल्या भगवान बद्रीनाथ यांना समर्पित एक प्राचीन आणि पूज्य हिंदू मंदिर आहे. हजारो वर्षांपूर्वीच्या दंतकथांसह त्याचा इतिहास अध्यात्मात भरलेला आहे. हे पवित्र स्थळ गंगोत्री, यमुनोत्री आणि केदारनाथ यांच्या समवेत चार धाम यात्रा तीर्थक्षेत्राचा अविभाज्य भाग आहे. गुंतागुंतीच्या कोरीव कामांनी सुशोभित केलेले मंदिराचे विशिष्ट दगडी वास्तुशिल्प, भारताच्या समृद्ध स्थापत्य वारशाचा पुरावा आहे. यात्रेकरू बद्रीनाथ धामला आशीर्वाद घेण्यासाठी, अलकनंदा नदीच्या शुद्ध पाण्यात पवित्र स्नान करण्यासाठी आणि या आदरणीय गंतव्यस्थानावर पसरलेल्या शांततेचा आणि अध्यात्मिकतेचा अनुभव घेण्यासाठी येतात.
बद्रीनाथ धाममधील हवामान अत्यंत टोकाचे असू शकते, हिवाळ्यात प्रचंड हिमवृष्टी होते आणि तापमान गोठवण्यापेक्षा कमी होते. भेट देण्याचा सर्वोत्तम वेळ म्हणजे उन्हाळा आणि शरद ऋतूच्या सुरुवातीच्या महिन्यांत, एप्रिलच्या शेवटी ते नोव्हेंबरच्या सुरुवातीपर्यंत, जेव्हा हवामान प्रवास आणि तीर्थयात्रेसाठी अधिक अनुकूल असते. बद्रीनाथ धाममध्ये पोहोचण्यासाठी निसर्गरम्य परंतु आव्हानात्मक पर्वतीय रस्त्यांवर नेव्हिगेट करणे समाविष्ट आहे आणि बरेच यात्रेकरू रस्त्याने किंवा हेलिकॉप्टरने येतात. या विस्मयकारक प्रवासात प्रवाशांना मार्गदर्शन करण्यासाठी मार्ग नकाशा उपलब्ध आहे. तुम्ही धार्मिक साधक असाल किंवा नैसर्गिक सौंदर्य आणि सांस्कृतिक वारसा शोधणारे प्रवासी असाल, बद्रीनाथ धाम हिमालयाच्या कुशीत एक अविस्मरणीय आध्यात्मिक अनुभव देतो.
👉🏼 बद्रीनाथ धाम विषयी अधिक माहिती साठी येथे क्लिक करा 👈🏼
