ओझर चा विघ्नेश्र्वर (Vigneshwar Ganpati Ozar) | ओझर गणेश मंदिर पत्ता | ओझर गणपती मंदिराचा इतिहास | विघ्नहर गणपती ओझर मंदिरात साजरी केले जाणारे उत्सव | विघ्नहर गणपती मंदिर ओझरचे दैनंदिन पुजेचे वेळापत्रक | विघ्नहर गणपती मंदिर ओझर येथे कसे जायचे | ओझर चा विघ्नेश्वर गणपतीवर लता मंगेशकर जी यांचे गायलेले गाणं | ओझर गणपतीपासून जवळचे पाहण्यासारखे ठिकाण | ओझर ते इतर अष्टविनायक मंदिरांचे अंतर
।। नमस्कार जय महाराष्ट्र ।।
ओझर चा विघ्नेश्र्वर (Vigneshwar Ganpati Ozar) :
अष्टविनायकांपैकी ओझरच्या विघ्नेश्र्वर हा पाचवा गणपती आहे… येथील श्रींची मूर्ती लांब रूंद असून अष्टविनायकापैकी सर्वात श्रीमंत गणपती म्हणून श्री विघ्नेश्र्वराला ओळखले जाते. श्रींच्या डोळ्यात माणिक असून, कपाळावर हिरा आहे. अशी प्रसन्न व मंगल मूर्ती असलेला श्रीगणेश विघ्नांचे हरण करतो, म्हणून या गणपतीला विघ्नेश्र्वर म्हणतात. ही गणेशाची स्वयंभू मूर्ती आहे. मंदिराच्या चारही बाजूंना तटबंदी-बांधकाम असून, मध्यभागी गणेशाचे मंदिर आहे… कुकडी नदीच्या तीरावर असलेले हे मंदिर एक जागृत स्थान आहे. थोरल्या बाजीराव पेशव्यांचे बंधू चिमाजी अप्पा यांनी या मंदिराचा जीर्णोद्धार केल्याचा उल्लेख इतिहासात आढळतो.
मंदिराच्या परिसरात भाविकांना राहण्यासाठी धर्मशाळेची उत्तम व्यवस्था आहे… जुन्नर तालुक्यातील हे स्थान लेण्याद्रीपासून १४ कि. मी. वर तर पुण्यापासून ८५ कि. मी. अंतरावर आहे. येथून जवळच आर्वी उपग्रह केंद्र व खोडद येथील आशिया खंडातील सर्वात मोठी इलेक्ट्रॉनिक दुर्बिण आहे. छत्रपती शिवाजी महाराजांचे जन्मस्थान असलेला शिवनेरी किल्ला हादेखील जवळच आहे.
विघ्नहर गणपती मंदिर किंवा ओझरचे विघ्नेश्वर मंदिर (ओझर/ओझर) म्हणून ओळखले जाणारे हे एक हिंदू मंदिर आहे जे भगवान शिव आणि पार्वतीचे पुत्र ‘गणेश’ किंवा ‘गणपती बाप्पा’ यांना समर्पित आहे, तें विद्येचे देवता । विघ्नेश्वर मंदिर किंवा विघ्नहर गणपती मंदिर हे त्याच्या सोन्याच्या घुमट (सोनियाचा कलश) आणि दीपमाळ (एक दगडी स्तंभ) साठी लोकप्रिय आहे. अष्टविनायक मंदिरांपैकी विघ्नेश्वर मंदिर हे एकमेव सोन्याचे घुमट (सोन्याचा कलश) आणि शिखर असलेले मंदिर आहे.
येथील ‘गणेश’ उपासनेला विघ्नेश्वर/विघ्नेश्वर/विघ्नेश्वर – ‘अडथळ्यांचा देव’ असे म्हणतात. विघ्नहर/विघ्नहर – ‘अडथळे दूर करणारा’ आणि गणेशाच्या विघ्नसुराचा, अडथळ्यांचा राक्षसाचा पराभव करण्याच्या दंतकथेशी संबंधित आहे. देवतेला त्याच्या दोन पत्नी सिद्धी (आध्यात्मिक शक्ती) आणि रिद्धी (समृद्धी) सह चित्रित केले आहे.
ओझर गणेश मंदिर पत्ता :
नारायणगाव, ओझर रोड, ओझर, तालुका जुन्नर, जिल्हा पुणे, महाराष्ट्र, ४१०५०४
ओझर भक्त निवास संपर्क क्रमांक :
०९८२२३१९४९५ | ०२१३२-२८८३३० | ०२१३२-२८८४४० | ०७०३८११४४८८
ओझर गणपती मंदिराचा इतिहास :
ओझर गणपती मंदिराचा इतिहास अनेक शतके जुना आहे. पौराणिक कथा सांगते की राजा अभिनंदनने आपल्या महायज्ञात भगवान इंद्राला कोणतेही अर्पण केले नाही. क्रोधित होऊन इंद्राने कालाला विघ्नासुराच्या रूपात पाठवले. तो गणेशा कडून पराभूत झाला आणि त्याने कबूल केले की ज्या ठिकाणी त्याचे आशीर्वाद आहेत तेथे तो कधीही उपस्थित राहणार नाही.
१७८५ मध्ये पोर्तुगीजांकडून वसईचा किल्ला जिंकल्यानंतर चिमाजी अप्पांनी विघ्नेश्वर मंदिर बांधले होते. 1833 मध्ये त्याने घुमटाचे सोनेरीकरण केले आणि बदलले. 1967 मध्ये आप्पा शास्त्री जोशी या भक्ताने ते पुन्हा बांधले. ते म्हणतात की ज्या ठिकाणी गणेशाचे आवाहन केले जाते तेथे “विघ्न” उद्भवत नाही.
विघ्नहर गणपती ओझर मंदिरात साजरी केले जाणारे उत्सव
मंदिर गणेशाशी संबंधित नेहमीचे सण साजरे करते: गणेश जयंती आणि गणेश चतुर्थी. गणेश जयंतीनिमित्त मंदिर फुलांनी आणि रोषणाईने सजवले जाते. गणेश जयंतीला येथे लाखो लोक गणपतीच्या दर्शनासाठी येतात. याशिवाय कार्तिक पौर्णिमेपासून दिवे लावून पाच दिवसांचा उत्सवही साजरा केला जातो. कार्यक्रमांच्या वेळी किंवा गणेश जयतीच्या दिवशी, गणपतीची खरेदी आणि गोड प्रसाद (पेढा) करण्यासाठी येथे अनेक छोटी दुकाने असतात.
‘भाद्रपद शुद्ध चतुर्थी’ आणि ‘माघ शुद्ध चतुर्थी’ हे पवित्र कार्यक्रम सर्व गाव, शहरे आणि प्रदेशातील लोक एकत्र येऊन थाटामाटात साजरे करतात. त्या काळात सुंदर प्रकाशयोजना (दीप माला) केली जाते. बेल पोळा (बैल सण) हा सण देखील अशाच प्रकारे साजरा केला जातो ज्यामध्ये लिलावात सर्वाधिक बोली लावणाऱ्या बैलाला पारंपारिक उच्च स्थान दिले जाते.
विघ्नहर गणपती मंदिर ओझरचे दैनंदिन पुजेचे वेळापत्रक
पहाटे ५:०० वाजता मंदिर उघडते
अंगारकी – मंदिर पहाटे ४:०० ते रात्री ११:०० वाजेपर्यंत खुले असते
महाआरती – सकाळी 7.30 पर्यंत
महाप्रसाद – सकाळी 10:00 ते दुपारी 1:00 वा
मध्यान्ह आरती – दुपारी – 12:00 दुपारी
हरिपाठ – 7.30 वा
महाप्रसाद – संध्याकाळी 7:30 ते रात्री 10:30
शेजारती – दिवसाची शेवटची आरती: 10:00 PM
विघ्नहर गणपती मंदिर ओझर येथे कसे जायचे ?
ओझर विघ्नेश्वर/विघ्नहर गणपती मंदिर रस्त्याने :
ओझर हे पुणे जिल्ह्यातील जुन्नर तालुक्यात आहे. पुणे-ओझर अंतर 85 किलोमीटर आहे. पुणे-नाशिक रस्त्यावरील चाकण, राजगुरुनगर, मंचरमधून पुढे जात नारायणगाव आणि नंतर जुन्नर हे गाव येते. ओझर हे नारायणगाव आणि जुन्नर या दोन्ही ठिकाणांहून 8 किमी अंतरावर आहे. विघ्नेश्वर मंदिर ओझरपर्यंत नियमित प्रवास करणाऱ्या अनेक बसेस आहेत. तसेच, ओझर ते नाशिक/नाशिक हे अंतर नाशिक-पुणे NH60 महामार्गाने 145 किमी आहे.
ओझर विघ्नेश्वर/विघ्नहर गणपती मंदिर रेल्वेने :
पुणे आणि तळेगाव ही दोन जवळची रेल्वे स्टेशन आहेत आणि त्यानंतर दुसरा पर्याय म्हणजे कल्याण रेल्वे स्टेशन. पुणे स्टेशन प्रमुख भारतीय शहरांना जोडते.
ओझर विघ्नेश्वर/विघ्नहर गणपती मंदिर विमानाने :
पुण्यापासून 10-12 किमी अंतरावर असलेले पुणे लोहेगाव विमानतळ हे सर्वात जवळचे विमानतळ आहे. हे विमानतळ भारतातील सर्व देशांतर्गत विमानतळांशी जोडलेले आहे.
ओझर चा विघ्नेश्वर गणपतीवर लता मंगेशकर जी यांचे गायलेले गाणं
झुल झुल वाहे पुण्य जनांचा निर्झर हो के इंग्लिश गीत
झुल झुल वाहे पुण्य जनांचा हो निझार
श्री विघ्नेशर शरण शुभंकर ओझर हो ||
गणरायाला विघ्नासूर जेथें आश्रय
भक्त जनान भयदाविता तेथें मरण
हे विघ्नेश्वर चरण दयाचे हो पाझर
श्री विघ्नेश्वर शरण शुभंकर ओझर हो ||
घृष्ण शिलेचा मूषक धावे दर्शी
तैशा पदती भक्तायचया संकट राशी भाया
चिरचे मंदिर हे चिरचे सुंदर हो
श्री विघ्नेश्वर शरण शुभंकर ओझर हो ||
झुल झुल वाहे पुण्य जनांचा निर्झर हो के मराठी गीत
झुल झुल वाहे पुण्य जनच निर्धार हो
श्री विघ्नेशर शरण शुभंकर ओझर हो ||
गणरायाला विघ्नासूर जेथें शरण
भक्त जनाना भयदाविता मारन तिहावे
ते विघ्नेश्वर चरण दिशे हो पाझर
श्री विघ्नेश्वर शरण शुभंकर ओझर हो ||
ग्रासे शिलेचा कस्तुरी धावे दाराशी तैशा पत्ती
भक्ती राशीचा भाऊ
कधीही सुंदर मंदिर
श्री विघ्नेश्वर शरण शुभंकर ओझर हो ||
ओझर गणपतीपासून जवळचे पाहण्यासारखे ठिकाण
शिवनेरी किल्ला : (छत्रपती शिवाजी महाराजांचे जन्मस्थान) – १२.४ किमी (३० मि)
लेन्याद्री लेणी – 15 किमी (30 मिनिटे)
लेन्याद्री गणेश – १५ किमी (३० मिनिटे)
माळशेज घाट – 37.9 किमी (60 मि)
नाणेघाट – ३९.० किमी (१ तास २० मिनिटे)
श्री भीमाशंकर – (भारतातील १२ ज्योतिर्लिंगांपैकी एक) ७८.७ किमी (२ तास १४ मिनिटे)
ओझर ते इतर अष्टविनायक मंदिरांचे अंतर
कार / बाईक / बसने
ओझर ते लेण्याद्री अंतर : नारायणगाव मार्गे 31 मिनिटे (15.1 किमी) – जुन्नर – ओझर रस्ता, जलद मार्ग, सामान्य वाहतूक.
ओझर ते रांजणगाव अंतर : १ तास ४९ मिनिटे (६५.३ किमी) नारायणगाव मार्गे – ओझर रस्ता, जलद मार्ग, सामान्य वाहतूक.
ओझर ते थेऊर अंतर : 2 तास 47 मिनिटे (90.0 किमी), NH60 महामार्गाने सर्वोत्तम मार्ग. या मार्गावर टोल आहे.
ओझर ते सिद्धटेक अंतर : 3 तास 57 मिनिटे (150 किमी) MH (महाराष्ट्र) SH 50 (राज्य महामार्ग) मार्गे, सर्वात जलद मार्ग.
ओझर ते मोरगाव अंतर : शिरूर – सातारा रोड मार्गे 3 तास 25 मिनिटे (135 किमी), जलद मार्ग, मध्यम रहदारी.
ओझर ते पाली अंतर : NH60 महामार्ग आणि बेंगळुरू – मुंबई महामार्ग / मुंबई – पुणे महामार्ग / मुंबई – पुणे द्रुतगती मार्ग, सर्वात जलद मार्ग, 4 तास 7 मिनिटे (171 किमी) सामान्य वाहतुकीद्वारे. या मार्गावर टोल आहे.
ओझर ते महाड अंतर : 3 तास 13 मिनिटे (137 किमी) NH60 महामार्गे आणि बेंगळुरू – मुंबई महामार्ग / मुंबई – पुणे महामार्ग / मुंबई – पुणे द्रुतगती मार्ग, जलद मार्ग, सामान्य वाहतूक, या मार्गावर टोल आहेत.